Met kralen en munten versierd halssieraad

Halssieraad met als basis een ijzeren constructie van kettingen met ringetjes en draden. Bovenaan zijn vijf munten (oorspronkelijk waren dit er zes) en allerlei verschillende hangertjes bevestigd, afgewisseld met witte stenen kralen. De munten zijn afkomstig uit Tunesië, Egypte (Verenigde Arabische Republiek) en Ottomaans Turkije. De meest recente munten dateren uit 1964. Verder hangen er een zegelring en een armbandje aan het halssieraad. De hangertjes hebben alle een beschermende werking tegen kwade krachten: het zijn zespuntige sterren (Salomonzegels), een filigrain amulethouder, een ster met halve maan en een klein visje. De twee sleuteltjes zijn amuletten die bescherming bieden in een overgangssituatie; bij Tunesische joden werden ze gebruikt tijdens de bevalling om de baby ‘open te maken’ en een veilige geboorte te bewerkstellingen. De opengewerkte driehoekige hanger is versierd met rode stenen. De kleur rood wordt geassocieerd met vruchtbaarheid en bescherming tegen ziektes. De twee ringvormige hangers in blauwe en rode steen vertonen gelijkenis met de hangers, talhakimt genaamd, die bij de Imazighen in Noord-Afrika gebruikt werden. De hanger in de vorm van drie ruitvormen boven elkaar heet gotba (qutba) ofwel pijlpunt en kwam oorspronkelijk vooral voor in de stad Moknine. Onder de hangers bevinden zich drie handjes van Fatima. De term 'handje van Fatima' is volgens verschillende auteurs van Europese oorsprong (Doutté 1909, Herber 1927). In Tunesië wordt het symbool van de hand aangeduid met het woord 'khamsa', wat 'vijf' betekent. De voornaamste betekenis is die van kwaadwerend teken (amulet): de hand biedt bescherming tegen het kwaad en in het bijzonder tegen een fenomeen dat bekendstaat als het ‘boze oog’, ofwel de vernietigende kracht die uitgaat van de jaloerse blikken van andere men-sen. Het handje van Fatima als afweermiddel tegen het boze oog gaat terug op het principe van de opgeheven hand waarmee kwaad teruggekaatst kan worden. Daarnaast kan aan het getal vijf een islamitische betekenis gegeven worden. Zo worden de vijf vingers van het handje van Fatima gezien als symbool van de vijf zuilen van islam of van de vijf dagelijkse gebeden. Sinds midden 20e eeuw zijn deze betekenissen een steeds grotere rol gaan spelen. De onderste helft van het halssieraad bestaat uit felgekleurde kralen van glas en kunststof in een symmetrische compositie. Dit is opvallend, aangezien de sieraden op het Tunesische platteland doorgaans geen symmetrie kenden. Ook de gebruikte kleuren en de vorm van de compositie zijn ongebruikelijk. Mogelijk is het een indicatie dat dit sieraad werd vervaardigd voor toeristen. Verder is de manier waarop het sieraad gedragen werd niet duidelijk; bovenaan zijn twee haken bevestigd, deze zijn bestemd om het sieraad aan de kleding vast te maken (hoewel het sieraad daar te zwaar voor lijkt) of kunnen in elkaar gehaakt worden om het sieraad te sluiten. Gezien de constructie van ijzeren draden en ringen lijkt het sieraad door een vakman gemaakt, iets wat na 1960 steeds gebruikelijker werd (Garghouri-Sethom 1986:55). Daarvoor maakten vrouwen op het platteland hun sieraden zelf door de hangers en kralen op katoenen of wollen draad te rijgen. Necklace based on an iron construction of chains with rings and wires. Attached to the top are five coins (originally there were six) and a variety of different pendants, alternating with white stone beads. The coins come from Tunisia, Egypt (United Arab Republic) and Ottoman Turkey. The most recent coins date from 1964. There is also a signet ring and a bracelet hanging from the necklace.The pendants all have a protective effect against evil forces: they are six-pointed stars (Salomon Seals), a filigree amulet holder, a star with half moon and a small fish. The two keys are amulets that offer protection in a transitional situation; among Tunisian Jews, they were used during childbirth to 'open' the baby and ensure a safe birth. The openwork triangular pendant is decorated with red stones. The colour red is associated with fertility and protection against illness. The two ring-shaped pendants in blue and red stone show resemblance to the pendants, called talhakimt, that were used by the Imazigh people in North-Africa. The pendant in the form of three diamond shapes above one another is called gotba (qutba) or arrowhead and originally occurred mainly in the city of Moknine. According to various authors, the term 'hand of Fatima' is of European origin (Doutté 1909, Herber 1927). In Tunisia, the symbol of the hand is indicated by the word 'khamsa', which means 'five'. Its main meaning is that of an evil sign (amulet): the hand protects against evil and in particular against a phenomenon known as the 'evil eye', or the destructive power of the envious glances of other people. The hand of Fatima as a defence against the evil eye goes back to the principle of the raised hand with which evil can be reflected. In addition, the number five can be given an Islamic meaning. Thus the five fingers of Fatima's hand are seen as a symbol of the five pillars of Islam or of the five daily prayers. Since the middle of the 20th century, these meanings have played an increasingly important role. \The bottom half of the necklace consists of brightly colored beads of glass and plastic in a symmetrical composition. This is notable, as jewelry in rural Tunisia typically lacked symmetry. The colours used and the shape of the composition are also unusual. It may indicate that this piece of jewellery was made for tourists. Furthermore, the way in which the ornament was worn is not clear; at the top two hooks are attached, which are intended to fasten the ornament to the clothing (although the ornament seems too heavy for that) or can be hooked together to close the ornament. Given the construction of iron wires and rings, the ornament appears to have been made by a craftsman, something that became increasingly common after 1960 (Garghouri-Sethom 1986:55). Before that, rural women made their own jewellery by stringing pendants and beads on cotton or wool thread.